VERA NUR AYDINBAŞ İLE YOGA ÜZERİNE SÖYLEŞİ
Yoga bence disiplin ve istikrardır.
Yogada bedene saygı vardır, spordaki gibi, her gün dünden daha iyi ve daha güçlü olmalısın, bir set daha fazla ya da bir kilo daha ağır çalışmalısın anlayışı burada yok.
Merhaba
Ben Vera, 30. yaşımdayım. 6 senedir amatör olarak sporla, 3 senedir yogayla ilgileniyorum.
E U R O S P O R T S M A G A Z I N E | SÖYLEŞİ
1 seneyi aşkındır yoga eğitmeniyim. Moda tasarımı, dış ticaret gibi alakasız birkaç farklı iş yaptıktan sonra şuan yoga hocalığı ve fotoğrafçılığı bir arada yürüterek çalışıyorum. Son zamanlarda Mindfulness ve Yaşam Koçluğu da yapmaya başladım.
Yoga’nın kelime anlamı ile başlamak isterim. Köken olarak bir araya getirmek, birleştirmek anlamına gelir. Birbirinden kopmuş ve farklı yerlere savrulmuş beden zihin, ruh üçlüsünü bir araya getirme pratiğidir.
Yogada bedensel pratikler ile zihne ve oradan ruha ulaşıp, üçüyle birden çalışırız.
Peki sizce Yoga nedir?
Yoga bence disiplin ve istikrardır. Bedeni ve zihni ıslah eden bir araçtır. İnsan bedeni tembel, zihni de karmaşık ve kontrolsüzdür.
Yoga ile bedeni canlandırırken, zihni de kontrol altına almayı pratik ederiz, bundan çok fayda gördüm. Aynı zamanda yoga kendime alan açmak, kendime şefkat duymak ve kendimle iyi vakit geçirmektir benim için.
Daha önce fiziksel bir egzersiz yapmamış insanların herhangi bir çalışmaya başlamasıyla olacak şeyler aşağı yukarı aynı aslında. Bedenin dinçleşmesi, nefesin daha akışkan olması, uyku ve uyanma döngüsünün rahatlaması, günlük yaşamı etkileyen bel ve sırt ağrılarının azalması, postürün düzelmesi, zaman içinde kasların sıkılaşması ve güçlenmesi, dayanıklılığın ve esnekliğin artması ilk aklıma gelenler. Bunlara ek olarak bugüne kadar göz ardı ettiği kendi bedeniyle tanışmak ve onu daha derinden tanımak da geliyor.
Yoga’yı önermek isteseniz nasıl bir cümle kurardınız?
Yoga yap, sıhhat bul!
Yoga’yı spordan ayıran şey nedir?
Tabi ki felsefesi ve daha önce bahsettiğim gibi beden-zihin-ruh üçlüsünün üzerine aynı anda çalışması. Hocam hep der ki, yoga yapılan pozlardan /zor hareketlerden ibaret olsaydı akrobatlar ya da balerinler için mükemmel yogiler diyebilirdik. Peki onların yaptıklarının yoga olmamasını sağlayan şey nedir?
Sadece ayakta dümdüz durarak (dağ pozunda) ya da dik bir şekilde oturarak da yoga yapabilirsiniz, yoga yapmak için bedensel olarak çok acayip hallerin içine girebiliyor olmak gerekmez.
Yogada bedene saygı vardır, spordaki her gün dünden daha iyi ve daha güçlü olmalısın, bir set daha fazla ya da bir kilo daha ağır çalışmalısın anlayışı burada yok. Zihnimizin bir günü bir gününe uymayabiliyor değil mi, peki beden ve zihin birken bedenimizin her gün aynı kapasitede hatta bir gün öncesinden daha iyi olacağını ummamız ne kadar gerçekçi?
Yogada dün rahatlıkla yaptığımız pozu bugün yapamayabiliriz ve bunda bir sorun yok. Hırs ile bedenimi o poza girmeye zorlamak bedenimin arzusu mu yoksa zihnimin ve egomun mu?
İşte burada zihin üzerinde de çalışmaya başlarız, bizi bedenimiz açık olmamasına rağmen o poza girmeye zorlayan düşünce ya da duygu kalıbımızı bulmaya çalışırız. Aslında kendimize doğru bir yolculuk yaparız.
Fiziksel özellikler açısından değerlendirmek istersek, kadınlar mı yoksa erkekler mi yoga yapmaya daha yatkın?
Kadınlar hem bedensel hem zihinsel olarak daha esnek, o yüzden yoga yapmaya daha yatkınlar. Belki bu yoga salonlarının neden hıncahınç kadın dolu olduğunu da açıklar. Halbuki yoganın cinsiyeti yok, hatta ilk yogiler sadece erkekti ve belli bir döneme kadar kadınlar yoga yapamazdı.
Yeni başlayan bir kadın bir de erkek bireyi düşünürsek, genelde kadınlar esneklik gerektiren pozları daha rahat yaparken, erkekler güç ve dayanıklılık gerektiren pozları daha rahat yapıyorlar, o yüzden yoga, kadın veya erkekten birine daha uygundur diyemeyiz, herkes için kendi eksiğini kapattığı, kendinde olanı da parlattığı bir pratik. Herkesin kendine göre zorlanacağı ya da hoşlanacağı farklı pozlar var.
Yogaya yeni başlayan birisi, ne kadar süre içerisinde yol kat etmeye başlar?
Yoga yapmaya başladığı ilk andan itibaren 🙂 Bir, sıfırdan büyüktür değil mi?
Ama sorulan şey belli bir pozu kusursuz yapabilir hale gelmekse, bunun için asla bir süre veremeyiz, bu bir ömür de olabilir, yogaya başlandığı ilk gün de olabilir.
Bilmemiz gereken şey herkesin bedeni eşsizdir ve insanların bir hareketi aynı sürede ve aynı şekilde yapabilmesini beklemek hatadır. Kişilerin pratiğinde ilerleyişi beden/kas/kemik hatta zihin yapısı, o gün yedikleri veya yaşadıkları, pratiğini ne kadar sıklıkla ve ne disiplinle yaptığına bağlı olarak çok büyük farklılıklar gösterebilir.
Size göre yoga nın en zorlu tekniği nedir?
Yoganın en zorlu tekniği bence, aslında bedenimizin bir pozu yapabilme kapasitesi ve kudreti olmasına rağmen, zihindeki, “beceremem” gibi kalıpların bedenin pozu yapabilmesine mani olması ve o zihin engelini aşabilmektir.
Ve yeni başladığım zamanlarda meditasyon yapmak çok zorlayıcıydı, ki meditasyon da zihnimizi fitness salonuna sokmaktır 🙂
İnsan narkoz altındayken yapamadığı poz yokmuş (bacağı boynun arkasına dolayabilmek vb).
Beden aslında imkansız gördüğümüz tüm o hareketleri yapmaya muktedir ve bilinçli değilken, zihin devrede değilken hepsini yapabiliyorsun. Peki uyanıkken seni tutan ne?
Sizce yoga’nın diğer spor branşlarını çalışanlar üzerinde olumlu etkisi ya da etkileri nedir?
Yoga yapmak aşırı yoğun spor yapan bireyler için çok güzel bir esneme ve rahatlama pratiği olabilir. Aynı zamanda spordaki “her gün daha iyiye gitmelisin” anlayışı yogada olmadığı için, zihinsel ve bedensel olarak yoğun antrenman süreçlerinden yıpranan kişiler için biraz daha bedenine ve kendine şefkat duyabilmesi için bir alan açar.
Yoga öğretisindeki temel hareketler öğreticiye göre değişkenlik gösteriyor mu?
Tabi ki yogada da farklı ekoller ve anlayışlar mevcut. Farklı tarzda yoga çeşitleri var ama temel hareketler ve serilemeler aslında sabittir, sadece hocadan hocaya veya ekolden ekole nüanslara denk gelebiliriz.
Pozun anlatılma biçimi, poza verilen isim veya pozda vurgulanan beden/zihin durumu biraz değişkenlik gösterebilir, ama poz neyse odur, dünyanın her yerinde “aşağı bakan köpek” aynı şekilde yapılır.
Diyelim ki; birkaç sene yoga yaptınız ve günün birinde bıraktınız. Günü birinde fiziksel olarak herhangi bir rahatsızlık yaşama olasılığı mümkün mü?
Bunu bilemeyiz. Bu yine kişinin yaşam biçimiyle alakalıdır. Ayrıca bu soru sadece yoga değil her türlü fiziksel çalışma için de geçerli olabilir. Sadece şundan bahsedebiliriz, yogayı bir süre istikrarla devam ettirmiş ve sonra tamamen bırakmış biri için bedenin tekrar tembelleşeceğini, zihnin tekrar kontrolsüz hale geleceğini ve ruhun yine oradan oraya savrulurken acı çekmeye başlayacağını varsayabiliriz.
Yoga öncesi olan ağrılar varsa muhtemelen geri gelecektir, ya da yoga sayesinde iyiye gitmiş bir rahatsızlık ya da hastalık tekrar nüksedebilir. yine de bunlar her şekilde varsayım, bedenlerimizin biricik olduğunu, ihtiyaçlarının ve tepkilerinin farklı olabileceğini göz önünde bulundurmalıyız.
Yoga yapan bir birey ile yapmayan birey arasındaki fark nedir?
Benim gözlemlerime göre en temel fark kendini, bedenini ve zihnini derinden bilmek ve tanımaktır.
Fiziksel/bedensel farklılıklara girmiyorum çünkü yoga yapmayan bir insan sporla uğraşıyor olabilir ya da hiçbir fiziksel aktivitesi olmayabilir; çok güçlü veye sağlıklı olabilir ya da hastalık ve ağrılarla boğuşuyor olabilir.
Ama yogi ile sporcuyu ayıran kısım işin felsefesinde ortaya çıkıyor bana göre. Zihin ve bedeni birlikte yoğurmak, düşüncelerin bedenimizdeki etkilerine kulak kesilmek, daha derin ve ince bir içsel farkındalığa doğru yönelmek ve kendine dair bir iç görü geliştirmek yoga yapan ve yapmayan birey arasındaki farktır diyebilirim.
Yoga eğitmenisiniz. Peki kendinizi geliştirmek için seminer veya özel ders alıyor musunuz?
Yoga öyle bir derya ki, alınan ilk 200 saatlik temel yoga hocalık eğitimi o deryada bir damlacık. Öğrenecek o kadar çok şey var ki, felsefesinden anatomisine, yoga terapiden yin yogaya, çocuk/hamile yogasından meditasyona…
Eğitim/öğretim süreci asla bitmiyor hatta yoga hocası olmakla öğrenme süreci yeni başlıyor. Yani sadece yoga uygulayıcısıyken, temel eğitimi alıp yoga hocası haline gelmekle iş asla bitmiyor. Ben kendimi geliştirmek için hem aynı eğitimleri tekrar tekrar almaya, hem de yeni konularla ilgili farklı eğitimlere gitmeye devam ediyorum.
Okuyorum, kitaplardan faydalanıyorum, bir yandan fiziksel pratiğim için de ufkumu genişleteceğine inandığım farklı hocaların yoga derslerine gidip kendimi ve pratiğimi beslemeye devam ediyorum.
Gençken yapılan yoga’nın, ileriki yaşlarda fiziksel faydaları ya da zararları olabilir mi?
Gençken yapılan yoga tabii ki ileriki yaşlarda sağlığa pek çok fayda sağlayacaktır ve ileri yaşlarda yoganın bırakılması gerekmez. Her yaşa ve bedene uygun yoga pratiği yapılabilir.
Lakin gençken yapılan yoga hırs ile, bedene zarar vererek ve hırpalayarak yapıldıysa (ki o zaman bu yoga olmaktan çıkıyor) sonradan veya anında bazı fiziksel rahatsızlık veya sakatlıklara da davetiye çıkarabilir. O yüzden bedenimizi tanımak ve ona uygun çalışma yapmak önemli.
Sizce yoga desem; tek kelime ile vereceğiniz cevap ne olurdu?
Canım kendim.
Söyleşi: Mehmet Güney